Ο τόμος παρουσιάζει την πορεία λειτουργίας της επιχείρησης της πλινθοκεραμοποιίας Τσαλαπάτα στον Βόλο, κατά τη χρονική περίοδο 1917-1978· πρόκειται για σύνθεση των αποτελεσμάτων ερευνητικού προγράμματος που διεξήγαγε το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς με στόχο αφενός την αρχειακή και επιστημονική τεκμηρίωση του μουσείου Πλινθοκεραμοποιίας Τσαλαπάτα και αφετέρου την ιστορική παρουσίαση της τεχνολογικής εξέλιξης παραγωγής πλίνθων και κεράμων. Προσεγγίζεται το ιστορικό πλαίσιο της βιομηχανικής παραγωγής στον Βόλο, της επιχειρηματικής δραστηριότητας που ανέπτυξε η οικογένεια Τσαλαπάτα (εργοστάσιο, προϊόντα, δίκτυα πελατών, προσωπικό), της προμήθειας πρώτων υλών· επίσης, παρουσιάζεται η δομή και η λειτουργία του εργοστασίου Τσαλαπάτα (νέα τριβεία, λεβητοστάσιο, αίθουσα παραγωγής, ξηραντήρια, κάμινος Hoffmann, πατάρι φούρνου). Τέλος, στο Παράρτημα, αναπτύσσεται η ιστορία της πλινθοκεραμοποιίας στη νεότερη Ελλάδα αλλά και η χρήση τούβλων στις τοιχοποιίες της νεοελληνικής αρχιτεκτονικής.